Wesele na Kurpiach – podsumowanie projektu
Zachęcamy do obejrzenia zdjęć i filmów oraz posłuchania nagrań z Wesela na Kurpiach. Teatralnego widowiska folklorystycznego.
„Wesele na Kurpiach. Teatralne widowisko folklorystyczne” to projekt Podlaskiego Instytutu Kultury, który powstał na podstawie scenariusza ks. Władysława Skierkowskiego (1886–1941) – folklorysty, zbieracza ludowych pieśni kurpiowskich. Widowisko stworzone przez Zespół Pieśni i Tańca „Kurpie Zielone” oraz Kobiecy Zespół Śpiewaczy z Nowogrodu łączy w sobie różne inspiracje barwnym kurpiowskim folklorem: muzyką, tańcami, obrzędami i strojami. Wychodzi poza ramy teatru obrzędowego, wprowadzając nowe postacie, nowe sceny. Łączy przeszłość i teraźniejszość, zarówno w treści, jak i w formie. To przedstawienie o roli tradycji w naszym życiu, o odmiennym podejściu do niej – w zależności do tego, skąd pochodzimy i gdzie żyjemy. Punktem wyjścia jest teraźniejszość, nowoczesność, która tak naprawdę nie może uwolnić się od przeszłości, ciągle do niej wraca, cytuje ją lub przekształca. Spektakl polega na współpracy zespołu stylizowanego i zespołu wykonującego folklor w formie tradycyjnej. Na miejsce jego premiery wybrano amfiteatr nad Narwią oraz urokliwy Skansen Kurpiowski w Nowogrodzie, który nosi imię swojego założyciela Adama Chętnika (1885–1967) – etnografa, muzealnika, miłośnika i badacza Kurpiowszczyzny, autora licznych publikacji na temat kultury Kurpiów.
Przez dwa dni (26-27 czerwca) członkowie ZPiT Kurpie Zielone oraz Kobiecy Zespół Śpiewaczy z Nowogrodu pracowali nad kurpiowskimi pieśniami weselnymi, wyrazem artystycznym oraz poszczególnymi scenami ze spektaklu na motywach „Wesela na Kurpiach” ks. W. Skierkowskiego. W tych dniach odbyła się również pierwsza wizerunkowa sesja zdjęciowa wykonawców zaangażowanych w premierę spektaklu „Wesele na Kurpiach. Teatralne widowisko folklorystyczne”. Gościł nas Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Nowogrodzie – główny partner naszego projektu.
4 września w Nowogrodzie odbyła się premiera spektaklu, na które zaprosił Podlaski Instytut Kultury w Białymstoku. Premierze towarzyszyła kurpiowska potańcówka weselna, podczas której zagrała kapela Miód na Serce.
W niedzielę, 5 września, w Skansenie Kurpiowskim im. Adam Chętnika w Nowogrodzie odbyła się wizerunkowa sesja zdjęciowa, w której wzięli udział wykonawcy zaangażowani w premierę spektaklu „Wesele na Kurpiach. Teatralne widowisko folklorystyczne”: artyści Zespołu Pieśni i Tańca „Kurpie Zielone” oraz Kobiecy Zespół Śpiewaczy z Nowogrodu.
Zdjęcia, których autorką jest Joanna Krukowska, prezentują postaci i wybrane sceny ze spektaklu, który powstał na motywach sztuki ks. Władysława Skierkowskiego. Pokazują one bogactwo kurpiowskich strojów, różniących się między sobą w zależności od roli, jaką pełni się w danej społeczności w obrzędzie weselnym oraz wieku. Fotografie ukazują także wybrane rekwizyty i ozdoby związane z weselem kurpiowskim. Wszystko zaaranżowano w tle drewnianej architektury skansenu, która stała się także inspiracją do stworzenia scenografii widowiska – ze szczególnym uwzględnieniem zdobień starych chat. W sferze artystycznej, zdjęcia nawiązują także do archiwalnych fotografii przedstawiających ludność wiejską zarówno w sytuacjach codziennych, jak i odświętnych.
Zrealizowane działanie ma na celu z jednej strony promocję samego spektaklu, a z drugiej postaci i zasług Adama Chętnika oraz ks. Władysława Skierkowskiego, którzy dzięki swojej wieloletniej pracy bezsprzecznie przysłużyli się ochronie kurpiowskiego dziedzictwa kulturowego.
Poznaj kurpiowską kuchnię i tradycje kulinarne z weselnego stołu.
Realizując projekt „Wesele na Kurpiach. Teatralne widowisko folklorystyczne” wracamy do przekazów pokoleniowych kół gospodyń wiejskich: Stowarzyszenia Kobiet Wiejskich „Jankowianki”, Stowarzyszenia Gospodyń Wiejskich w Grądach, Koła Gospodyń Wiejskich w Chmielewie, Koła Gospodyń Wiejskich w Mątwicy oraz Stowarzyszenia Gospodyń Wiejskich w Sławcu. Podążamy za smakami i zapachami, odnajdujemy w lokalnych kuchniach ślady historii etnograficznej i społecznej. Wśród wybranych propozycji znajdują się przepisy i dawne, i bardziej współczesne: na kapustę, pampuchy, rejbak, ciastka ze skwarkami oraz piwo jałowcowe – napój dla Kurpiów szczególny, o którym Adam Chętnik pisał: ,,wyrabiano je dawniej na wszystkie ważniejsze uroczystości doroczne i obrzędy. Wesela, chrzciny, pogrzeby ( … ) nie mogły się obejść bez piwa jałowcowego ( … ). Na wesela robiono go całe beczki”.
Zapraszamy do skorzystania z przepisów – do poszukiwania i odkrywania produktów autentycznych i niepowtarzalnych, do czerpania inspiracji z żywych przekazów, w trosce o kontynuację i świadomość lokalnych tradycji.
Ciastka (PDF, 3.6MB)
Kapusta (PDF, 4MB)
Pampuchy (PDF, 3.2MB)
Piwo jałowcowe (PDF, 3.3MB)
Rejbak (babka ziemniaczana) (PDF, 3.8MB)
WESELE NA KURPIACH. TEATRALNE WIDOWISKO FOLKLORYSTYCZNE
reżyseria, choreografia: Mariusz Żwierko
adaptacja scenariusza, reżyseria: Emilia Wyszkowska
opracowanie muzyki: Andrzej Grzybowski
asystent reżysera i choreografa: Agnieszka Ondruch-Sikora
przygotowanie wokalne: Marta Szałkiewicz (ZPiT „Kurpie Zielone”), Dariusz Wróblewski (Kobiecy Zespół Śpiewaczy z Nowogrodu)
scenografia: Michał Wyszkowski
WYSTĘPUJĄ:
ZPiT „Kurpie Zielone” oraz Kobiecy Zespół Śpiewaczy z Nowogrodu – jako goście i muzykanci weseleni i pracownicy muzeum
W rolach głównych:
Kustosz – Tomasz Zalewski
Panna Młoda – Magdalena Burel
Pan Młody – Piotr Borchert
Raj – Mariusz Ondruch
Czepiarka – Magda Sojka-Krajewska
Klimek – Jarosław Gierasimczuk
Klimkowa – Urszula Burel
Soliwoda – Wojciech Kowalczuk
Soliwodowa – Ewa Godlewska
Dziczek – Janusz Linkowski
MIEJSCE:
scena nad Narwią przy Skansenie Kurpiowskim im. A. Chętnika w Nowogrodzie
ORGANIZATOR:
Podlaski Instytut Kultury w Białymstoku
PARTNERZY:
Województwo Podlaskie
Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Nowogrodzie
Skansen Kurpiowski im. A. Chętnika w Nowogrodzie
Muzeum Północno-Mazowieckie w Łomży
Stowarzyszenie Kobiet Wiejskich „Jankowianki”
Stowarzyszenie Gospodyń Wiejskich w Grądach
Koło Gospodyń Wiejskich w Chmielewie
Koło Gospodyń Wiejskich w Mątwicy
Stowarzyszenie Gospodyń Wiejskich w Sławcu
PATRONI MEDIALNI:
Wrota Podlasia
Polskie Radio Białystok
TVP Białystok
Podlaskie24.pl
Radio Nadzieja
Telewizja Narew
Pismo Folkowe
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu Narodowego Centrum Kultury EtnoPolska 2021.
„Wesele na Kurpiach. Teatralne Widowisko Folklorystyczne” realizowane jest w ramach programu NCK EtnoPolska 2021 przez Podlaski Instytut Kultury w Białymstoku. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu Narodowego Centrum Kultury EtnoPolska 2021.
Dofinansowano ze środków budżetu państwa. Wartość dofinansowania 86 000 zł, całkowita wartość zadania 164 500 zł.