Podsumowanie działań teatralnych w PIK w 2022 roku
Rok 2022 owocował w wiele wydarzeń teatralnych zainicjowanych i realizowanych przez Podlaski Instytut Kultury w Białymstoku.
W lutym rozpoczął działalność Teatr ProScenium, który zrzesza 19 aktorów – amatorów: dzieci i młodzież poszukującą twórczych środków wyrazu. W czerwcu teatr miał swoją pierwszą premierę pt.: „Zaczarowany Ogród”. Obecnie działają 3 grupy: dziecięca, młodzieżowa – szkoły podstawowe oraz młodzieżowa – szkoły średnie. https://pikpodlaskie.pl/11866-2/
W Międzynarodowym Dniu Teatru 27.03.2022 r. na stronie internetowej PIK została udostępniona publikacja w formacie PDF „Konferencja Ruchu Teatrów Amatorskich”. Z tej okazji ukazały się także filmiki instruktażowe jak zrobić domowy teatrzyk kukiełkowy, pacynkowy, cienia i kamishibai oraz zapisy ze spektakli realizowanych w roku 2021: „Barwy”, „Ptaki” i „Kto wyłączył prąd?”, w ramach „Projektu PIKtoGRAmy”. Laureaci gminnych i miejskich etapów Przeglądu Niezawodowej Twórczości Teatralnej „PIKtoGRAmy” oraz białostocka publiczność, tego dnia mogli zobaczyć spektakl Teatru pod Orzełkiem „Kukła z wiejskiego podwórza”, który był inauguracją II Wojewódzkiego Przeglądu Niezawodowej Twórczości Teatralnej „PIKtoGRAmy”. https://pikpodlaskie.pl/miedzynarodowy-dzien-teatru/
W kwietniu 2022 r. odbył się II Wojewódzki Przegląd Niezawodowej Twórczości Teatralnej „PIKtoGRAmy”. Tematem przewodnim konkursu był „MIKROKOSMOS”. Na scenie zaprezentowało się 230 recytatorów i młodych wokalistów w wieku od 3 do 20 lat oraz 15 zespołów teatralnych. W czasie „PIKtoGRAmów” uczestnicy brali udział w działaniach edukacyjno-animacyjnych oraz zobaczyli z bliska żywe owady na stoisku, które zostało przygotowane przez Koło Biologów Uniwersytetu w Białymstoku. W jury przeglądu zasiadły wybitne artystki młodego pokolenia: Katarzyna Wiktorko, Paula Gogol, Katarzyna Wolak-Gąsowska, które nagrodziły 50 uczestników i 5 teatrów. https://pikpodlaskie.pl/piktogramy/
29 maja 2022 r., o godz. 10.00, w Spodkach PIK, odbyły się Eliminacje Wojewódzkie 67. Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego. Konkurs przeprowadzono w formie czterech turniejów: Turniej Recytatorski, Poezji Śpiewanej, Teatrów Jednego Aktora, „Wywiedzione ze słowa”. Jury w Składzie: Gustaw Puchała (TKT), Mateusz Stasiulewicz (Teatr Wierszalin) i Emilia Wyszkowska (PIK) nagrodziło 15 osób, a do udziału w przeglądzie Finałowym Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego wytypowało 5 osób. https://pikpodlaskie.pl/67-ogolnopolski-konkurs-recytatorski-laureaci-eliminacji-wojewodzkich/
W czerwcu 2022 r. realizowany był Projekt „pikTOgraMY” przygotowujący dzieci i młodzież do aktywnego odbioru sztuki i udziału w życiu kulturalnym. Działania w projekcie obejmowały prezentację profesjonalnych spektakli wystawianych przez zawodowe zespoły teatralne w ramach objazdu oraz realizację przez dzieci własnego spektaklu i zaprezentowanie go w kilku miejscowościach. W trasę wyruszyły dwa zawodowe teatry: Teatr Małe Mi z przedstawieniem „Księżycowe Opowieści” oraz teatr Czrevo z „Brzydkim kaczątkiem”. Teatry odwiedziły: Sejny, Wąsosz, Dąbrowę Białostocką, Michałowo i Choroszcz. https://pikpodlaskie.pl/piktogramy-objazd-profesjonalnych-teatrow-relacja-zdjeciowa/
Uczestnicy drugiej części projektu zrealizowali spektakl MIKROKOSMOS, oparty na twórczości Josefa i Karela Čapków, inspirowanego komedią „Ze života hmyzu” (Z życia owadów). Przedstawienie powstało pod okiem profesjonalistów: reżysera Karola Smacznego, choreografa Miłosza Pietruskiego, scenografa Małgorzaty Tarasewicz-Wosik. W spektaklu razem z młodzieżą zagrał aktor Marcin Tomkiel. Muzykę przygotował Michał Górczyński. Tłumaczem tekstu i koordynatorką działań była Milka Wyszkowska. Premiera odbyła się w Choroszczy, następnie spektakl obejrzeli mieszkańcy trzech miejscowości: Topilca, Knyszyna i Supraśla. Projekt dofinasowany był ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. https://pikpodlaskie.pl/event/premiera-spektaklu-mikrokosmos/
Październik 2022 r. również owocował w działania okołoteatralne. „ArtSpodki. Przestrzeń – sztuka – inspiracje” był to cykl warsztatów edukacyjno-animacyjnych z obszaru przede wszystkim teatru, ale też muzyki, sztuki integracji oraz kreatywnego myślenia. W ramach tego projektu odbyły się warsztaty: „Działania muzyki w zajęciach teatralnych” (dr Maria Twarowska), „Integracja grupy – nie tylko teatralnej. Drama jako narzędzie pracy animatora i edukatora” (Kamilla Gryszel), „Przestrzeń dla artysty – wstęp do twórczego myślenia” (Janusz Byszewski), „Warsztaty z lalką lub obiektem teatralnym” (dr Martyna Anna Štěpán-Dworakowska), „Warsztat „Twórcza prakTYka” (Emilia Wyszkowska). Inauguracją projektu był spektakl pt. „Wziołowstąpienie” na deskach prestiżowego Teatru Wierszalin.
Projekt zakończył się prezentacją mini etiud teatralnych w wykonaniu grup warsztatowych pod opieką i reżyserią Emilii Wyszkowskiej. W ramach projektu powstała publikacja pn. „CZTERY STRONY TEATRU. Scenariusze zajęć teatralnych”. To wydawnictwo edukacyjne, gotowe scenariusze zajęć, które animatorzy i edukatorzy mogą wykorzystywać w codziennej pracy. Projekt był dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. https://pikpodlaskie.pl/event/art-spodki-przestrzen-sztuka-inspiracje/
2 grudnia 2022 roku PIK zaprosił instruktorów teatralnych, animatorów i edukatorów kultury, twórców, inicjatorów na II Konferencję Ruchu Teatrów amatorskich pt. „WeNa Edukacja_Praktyka_Inspiracja. Praca w środowisku zróżnicowanym kulturowo”. Głównym celem spotkania było wspieranie rozwoju amatorskiego ruchu artystycznego, w tym amatorskiego ruchu teatralnego, jako ważnego czynnika kulturotwórczego regionu. Prelegentami tegorocznej Konferencji byli: prof. dr hab. Jerzy Nikitorowicz, Urszula Namiotko i Joanna Troc. W ramach konferencji został zaprezentowany spektakl „Nikt nie może być numerem”.
W ramach konferencji została wydana publikacja „Teatr Amatorski. Teoria i praktyka pracy w środowisku lokalnym”. Jest to zapis wystąpień z Konferencji Ruchu Teatrów Amatorskich z roku 2021 oraz wynik pilotażowego badania teatrów amatorskich w naszym regionie. Autorami tekstów są: Mateusz Sacharzewski, Mateusz Tymura, Karol Smaczny, Aldona Żejmo-Kudelska, ks. Jarosław Jóźwik, Katarzyna Siergiej, Anna Kołosow-Ostapczuk, Agnieszka Jakubicz i Emilia Wyszkowska. Konferencję objęło Patronatem Honorowym Towarzystwo Kultury Teatralnej. https://pikpodlaskie.pl/event/ii-konferencja-ruchu-teatrow-amatorskich/
W grudniu najstarsza grupa teatralna Teatru ProScenium, jako jedna z dwóch z województwa podlaskiego zakwalifikowała się do udziału w Festiwalu WŁĄCZ. Jest to festiwal form artystycznych i edukacyjnych. Według organizatorów siłą każdej społeczności jest jej różnorodność. Jest to też temat pierwszej edycji festiwalu. Zuzia i Laura – aktorki działającego przy PIKu Teatru ProScenium uczestniczyły w trzydniowych warsztatach sztuk performatywnych w Olsztynie, a opiekunka – Mila Wyszkowska w warsztatach mentorskich. Efekty półrocznej pracy, której tematem jest neuroróżnorodność, zostanie zaprezentowana w ramach Festiwalu WŁĄCZ w Łodzi, w czerwcu 2023.
W roku 2023 chcielibyśmy utrzymać teatralne tempo. Już planujemy działania związane z Międzynarodowym Dniem Teatru 27.03.2023 r. W kwietniu zamierzamy realizować III Wojewódzki Przegląd Niezawodowej Twórczości Teatralnej „PIKtoGRAmy”, którego tematem przewodnim będzie woda. W maju i czerwcu w Spodkach PIK czekają nas dwie premiery: „Opowieści z Szafy” – spektakl lalkowy dziecięcej grupy teatralnej oraz „FERIA” – przedstawienie czarnego teatru i teatru formy realizowane przez grupy młodzieżowe Teatru ProScenium. W czerwcu najstarsza grupa weźmie udział w finale Festiwalu WŁĄCZ, prezentując swoje działania performatywne. Latem chcemy kontynuować projekt pikTOgraMY pod zmienioną nazwą, z odświeżoną formułą, a na początku grudnia zaprosimy na trzecią edycję Konferencji Ruchu Teatrów Amatorskich pt. „WeNa Edukacja_Praktyka_Inspiracja. RÓŻNORODNOŚĆ.”
Bądźmy w kontakcie!
Pozdrawiam czeskim NAZDAR*
Specjalistka do spraw teatralnych
Podlaskiego Instytutu Kultury w Białymstoku
Milka Wyszkowska
* Pozdrowienie zbierających pieniądze na budowę teatru narodowego w Pradze. W wolnym tłumaczeniu: „Za sukces”. Teraz używany w Republice Czeskiej jako przywitanie osób, które się znają. (prz. Autora)
