Redaktor
Adam Tobota
Projekt okładki
Adam Ślefarski
Grafika
Małgorzata Masłowiecka-Tomaszczuk
Korekta
Zespół
Wydawca
WOAK w Białymstoku (2010)
Druk
Drukarnia A-TRONIC, Styrzyniec 7, k/Białej Podlaskiej
il. str. 273, format 21×29,5
PRZEDMOWA
Są przedsięwzięcia, których „duchem sprawczym” jest wielka miłość zapisana w sercach ludzkich. Do takich przedsięwzięć należy zaliczyć organizację konferencji popularnonaukowej pt. Ziemia Mielnicka skarbem wielokulturowego pogranicza. Skupiła ona ludzi, którzy przez ostatnie lata są związani emocjonalnie z tą ziemią, poświęcali jej swój czas, energię i zapał, by skarby natury, kultury i historii zapisane na każdym skrawku Ziemi Mielnickiej przemówiły do nas, byśmy je poznali i poczuli się dumni. Niech staną się też dopingiem do poznania burzliwej historii, zrozumienia różnorodności kulturowej i pokazywania na zewnątrz, w jak pięknym miejscu żyjemy.
Skarby naszego wielokulturowego pogranicza to: Ludzie otwarci, gościnni, zwyczajnie dobrzy. Pełni miłości, pasjonaci inspirujący się nawzajem do podejmowania nowych wyzwań. Często z ostro przecinającą zmarszczką czoło, w której zapisane są dramatyczne rodzinne losy splatające się z dużo szerszą historią niż historia ich rodzinnej miejscowości. Podstawowym kryterium uczynili rzetelność i uczciwość wobec siebie oraz służebność wobec małej ojczyzny, w której mają swe rodzinne gniazda, mając przekonanie, że „zgodą małe rzeczy rosną, niezgodą największe się rozpraszają” jak zapisano na kartach Unii Mielnickiej w 1501 r.
Bug – rzeka która łączy. Sprawiła, że osiedlili się tutaj nasi przodkowie i pozostali. Nieujarzmiony, dziki i wciąż pełen tajemnic. Bug – klejnot tej krainy otoczony ostoją ptasią jakiej trudno gdziekolwiek indziej szukać. Toczący swe nurty wśród kwiecistych łąk i bujnych zielenią wzgórz skrywających wiele chronionych skarbów flory i fauny. Czasami wiosenną porą spienionymi szarymi wodami i groźnym pomrukiem przypomni o swej sile i wielkości, by później w letnie, upalne miesiące przygarnąć i na brzegu dać ochłodę.
Historia, która już odeszła, ale wciąż powraca w opowieściach, legendach, w czas siewu i zbiorów. To piękne i dumne budowle sakralne świadectwo wiary i wspólnoty poprzedzających nas pokoleń. Góra Zamkowa wierny strażnik minionych wieków, świadek niekończącego się koła przemian, naszej historii. To Stanisław Sidewicz, Władysław Jarząbek, Jerzy Pieńkowski, Piotr Hackiewicz i wielu, wielu innych, tworzących tożsamość historyczną Ziemi Mielnickiej, historię nad którą z szacunkiem powinniśmy pochylić głowę.
Opracowanie to jest zbiorem referatów przygotowanych na konferencję. Wierzymy, że wiedza w nim zawarta wzbogaci wszystkich miłośników piękna przyrody i lokalnej historii Ziemi Mielnickiej. Da również zrozumienie, że żyjąc w zróżnicowanej kulturowo społeczności każdego dnia możemy się nawzajem wzbogacać, że warto poznawać i pokonywać bariery różnych uprzedzeń. Warto poznać miejsce cudownie zawieszone gdzieś między niebem a ziemią. Warto je kochać i chronić jako skarb przekazany nam przez wieki, jako moc i piękno tej ziemi. Warto poznać życie, które na Ziemi Mielnickiej wrze intensywnie, kolorowo, ciekawie, o jakim nie miałeś pojęcia…
Życzymy miłej lektury i zapraszamy do odwiedzenia gminy Mielnik.
Adam Tobota,
Katarzyna Monika Turosieńska-Durlik
Referaty z sesji historycznej
Roman Tokarczyk
Wielokulturowość skarbem narodów i lokalnych społeczności
Katarzyna Jagiełło, Kamil Kryński, Piotr Sikorski, Marek Wierzba
Walory przyrodnicze okolic Mielnika
Grzegorz Śnieżko
Co kryje Góra Zamkowa w Mielniku?
Tomasz Jaszczołt
Szlachta powiatu mielnickiego do połowy XVI w. Materiały genealogiczne i majątkowe
Magdalena Borowska
Kościół pod wezwaniem św. Stanisława biskupa i męczennika w Niemirowie perłą późnego baroku na południowym Podlasiu
Józef Maroszek
Ośrodki kultowe nadbużańskiego Podlasia miejscem spotkań różnych wyznań
Dorota Michaluk
Mielnik na mapach delimitacji państwowych w dobie formowania się nowych granic Europy u schyłku I wojny światowej
Adam Wołk
Ignacy Pieńkowski, ziemianin, malarz Podlasia (1877-1948)
Adam Tobota
Zasłużeni ludzie Ziemi Mielnickiej XX w.
Jerzy Nikitorowicz
Przenikanie i zapożyczanie kulturowe na przestrzeni wieków. Żyć razem czy obok siebie?